امیرالمومنین

نهج البلاغه  /  حکمت 380

ضرورت یاد مرگ

و درود خدا بر او، فرمود: چه بسسیار کسانی که در آغاز روز بودند و

به شامگاه نرسیدند، و چه بسیار کسانی که در آغاز شب بر او حسد بردند و

در پایان شب عزاداران به سوگشان نشستند.

نهج البلاغه / حکمت 387

شناخت خوبی ها و بدی ها

و درود خدا بر او فرمود: خیری که در پی آن آتش باشد، خیر نخواهد بود،

و شری که ذر پی آن بهشت است شر نخواهد بود، و هر نعمتی بی بهشت ناچیر است،

و هر بلایی بی جهنم، عافیت است.

نهج البلاغه  /  حکمت 108

شگفتی های روح آدمی

و درود خدا بر او، فرمود: به رگ های درونی انسان پاره ی گوشتی آویخته که شگرف ترین اعضای درونی اوست، و آن قلب است، که چیز هایی از حکمت، و چیز هایی متفاوت با آن، در او وجود دارد.

پس اگر در دل امیدی پدید آید، طمع آن را خوار گرداند، و اگر طمع بر آن هجوم آورد حرص آن را تباه سازد، و اگر نومیدی برآن چیره شود، تأسف خوردن آن را از پای درآورد، اگر خشمناک شود کینه توزی آن فزونی یابد و آرام نگیرد، اگر به خوشنودی دست یابد، خویشتن داری را از یاد برد، و اگر ترس آن را فرا گیرد پرهیز کردن آن را مشغول سازد.

و اگر به گشایشی برسد، دچار غفلت زدگی شود، و اگر مالی به دست آورد، بی نیازی آن را به سرکشی کشاند، و اگر مصیبت ناگواری به آن برسد، بی صبری رسوایش کند، و اگر به تهیدستی مبتلا گردد، بلا ها او را مشغول سازد، و اگر گرسنگی بی تابش کند، ناتوانی آن را از پای درآورد، و اگر زیادی سیر شود، سیری آن را زیان رساند، پس هرگونه کند روی با آن زیان بار، و هرگونه تند روی برای آن فساد آفرین است.

ترجمه حکمت 121 نهج البلاغه

و درود خدا بر او فرمود: در شگفتم از بخیل، به سوی فقری می شتابد که از آن گریزان است، و سرمایه ای را از دست می دهد که در جستجوی آن است، در دنیا چون تهیدستان زندگی می کند، اما در آخرت چون سرمایه داران محاکمه می شود. و در شگفتم از متکبری که دیروز نطفه ای بی ارزش، و فردا مرداری گندیده خواهد بود، و در شگفتم از آن کس که آفرینش پدیده ها را می نگرد و در وجود خدا تردید دارد. و در شگفتم از آن کس که مردگان را می بیند و مرگ را از یاد برده است، و در شگفتم از آن کس که پیدایش دوباره را انکار می کند در حالی که پیدایش آغازین را می نگرد و در شگفتم از آن کس که خانه نابودشدنی را آباد می کند اما جایگاه همیشگی را از یاد برده است.